Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2013

O μόνος ναός που σώθηκε στην Καταστροφή της Σμύρνης


του Κώστα Παππά, από το ένθετο της Δημοκρατίας για την Ορθοδοξία

Λίγοι μπορεί να γνωρίζουν ότι στη Σμύρνη υπάρχει μια ορθόδοξη εκκλησία που διασώθηκε από τις τουρκικές θηριωδίες κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όταν η πόλη της Σμύρνης είχε παραδοθεί στις φλόγες και οι Ελληνες έπαιρναν τον δρόμο της προσφυγιάς. Σημειωτέον, ο συγκεκριμένος ναός οικοδομήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα από τη ρωμαίικη κοινότητα της Σμύρνης και αναφέρεται παντού ως η μοναδική ρωμαίικη εκκλησία που διασώθηκε το 1922. Λίγοι επίσης μπορεί να γνωρίζουν για τον άγιο Βουκόλο, τον πρώτο επίσκοπο της Σμύρνης, που έζησε στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους, αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. Αναφέρεται ότι χειροτονήθηκε από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη και ότι, προτού πεθάνει, όρισε ως διάδοχό του τον ιερομάρτυρα Πολύκαρπο, που έμελλε να γίνει ο πολιούχος της Σμύρνης. Ο Βουκόλος ανακηρύχθηκε άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η μνήμη του εορτάζεται στις 6 Φεβρουαρίου. 
Η ιστορία του ναού αλλάζει μετά την Καταστροφή της Σμύρνης και δύο χρόνια μετά η εκκλησία μετατράπηκε σε μουσείο με εντολή του Κεμάλ Ατατούρκ και αργότερα χρησιμοποιούνταν ως χώρος για πρόβες σε έργα όπερας. Συνεπεία των εργασιών αναστήλωσης αποκαλύφθηκαν στο εσωτερικό του ναού εικόνες του Χριστού, του αγίου Ιωάννη και των αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ. Ενας Ελληνας, ο Κωνσταντίνος Νάσιος, αφηγείται πώς έφθασε στην εκκλησία του αγίου στη Σμύρνη και πώς προσπάθησε να την ανακαινίσει χωρίς αρχικά να τα καταφέρει ο ίδιος και πώς στη συνέχεια έχτισε έναν ναό στη μνήμη του αγίου στο Μαυρομμάτι Καρδίτσας. Οπως αφηγείται ο ίδιος, «όλα ξεκίνησαν από ένα όνειρο, είδα λοιπόν τον άγιο, που ούτε καν γνώριζα το όνομά του. Εβλεπα στον ύπνο μου ότι βρισκόμουν έξω από το προαύλιο της εκκλησίας του αγίου Νικολάου εν Βουνένοις. Ακουσα πατήματα και γυρίζω και βλέπω έναν άνθρωπο, γέρο με το παρουσιαστικό του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που με καλούσε να πάω στο σπίτι του στην Καππαδοκία. Οταν τον ρώτησα ποιος είναι, μου απάντησε “ο άγιος Βουκόλος, έλα στην Καππαδοκία και θα ρωτήσεις να με βρεις”». Ο κ. Νάσιος εξιστορεί στη συνέχεια ότι «έκανα το ταξίδι στην Καππαδοκία για να μάθω από κοντά τι υπήρχε γι' αυτόν τον άγιο. Αν και δεν κατάφερα να φτάσω στο σπίτι του αγίου, έμαθα από την ξεναγό ότι υπήρχε εκκλησία στο όνομά του στη Σμύρνη». 
Ετσι κι έγινε. Τον επόμενο χρόνο βρέθηκε στη Σμύρνη και περιγράφει όσα είδε το 2005, προτού ο ναός αναστηλωθεί. «Η εκκλησία περιβαλλόταν από μια μεγάλη αυλή, ο κυρίως ναός βρισκόταν σε άθλια κατάσταση. Κατεστραμμένος, με σοβάδες παντού, βρόμικος, χωρίς εικόνες». Ο κ. Νάσιος εξηγεί στη συνέχεια ότι συναντήθηκε με τον Ελληνα πρόξενο της Ελλάδας στη Σμύρνη και συζήτησε μαζί του τι μπορεί να γίνει για την εκκλησία. Ο πρόξενος λοιπόν επισήμανε ότι πολύ δύσκολα το τουρκικό κράτος θα δεχόταν να ανακαινιστεί ένας ορθόδοξος χριστιανικός ναός. Ο κ. Νάσιος τονίζει στη συνέχεια ότι συζήτησε το θέμα αυτό με πολλούς ανθρώπους και αποφάσισε να χτίσει έναν ναό για τον άγιο Βουκόλο στο Μαυρομμάτι της Καρδίτσας, κοντά στο σπίτι του.  Τα τελευταία χρόνια με συντονισμένες ενέργειες το τουρκικό κράτος επέτρεψε την ανακαίνιση του ναού, ο οποίος διασώθηκε από την καταστροφή και την κατάρρευση. Ο δήμαρχος της Σμύρνης κ. Κοτζάογλου τόνισε μεταξύ άλλων σε παλαιότερες δηλώσεις του ότι «με τις εργασίες αναπαλαίωσης αποκαλύπτονται και πολλές εικόνες που ασφαλώς θα συμβάλουν στην αναβίωση του ιστορικού ιστού της πόλης». Ο ναός θα χρησιμοποιηθεί ως κοινωνικό και πολιτιστικό κέντρο. Πρόκειται για σημαντική πρωτοβουλία, που μπορεί να μην επαναφέρει τον ναό στην αρχική του χρήση ως εκκλησίας, τον διασώζει όμως από την κατάρρευση που ήταν πολύ πιθανή λόγω της εγκατάλειψής του.

Η αντίδραση των Αγιορειτών στην προσπάθεια διεθνοποίησης του Αγίου Όρους (2)


ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ
ΤΟΥ ΝΕΟΚΛΗ ΚΑΖΑΖΗ*
Την 23η Ιουνίου 1901 επισκέφθηκε το Άγιον Όρος ο Πρόεδρος της εταιρείας «του Ελληνισμού» και Πρύτανης του εθνικού Ελληνικού Πανεπιστημίου, Νεοκλής Καζάζης. Παρέμεινε ως τις 7 Ιουλίου, επισκέφθηκε όλες σχεδόν τις Μονές και τις Σκήτες αποκομίζοντας πλήθος ευγενών ιδεών περί του Αγίου Όρους. Τις κρίσεις του για την εν γένει κατάσταση του ιερού Τόπου και τους μελλοντικούς κινδύνους από την σλαβική επιδρομή, κατέγραψε ως εξής:
Ιδιαιτέρως επέστησα την προσοχήν μου εις το άγιον Όρος, επειδή ήκουον άλλοτε μεν ότι η ελληνική επιρροή εξέλιπεν εντελώς, άλλοτε δε ότι ουδείς φόβος υπάρχει εκ της σλαυϊκής επιδρομής.
Επί πολλάς ημέρας παρέμεινα εις το άγιον Όρος, προσπαθών να μελετήσω όσον το δυνατόν λεπτομερέστερον την εκεί κατάστασιν και ν΄αντιληφθώ οποίους κινδύνους διατρέχουσιν αι ελληνικαί Μοναί, και εσχημάτισα την πεποίθησιν ότι δεν είναι τα πράγματα τόσον δυσάρεστα, όσον προσπαθούσί τινες να παραστήσωσιν αυτά, αλλ΄ούτε και πρέπει ν΄αναπαυώμεθα επί ρόδων.
Μίαν μόνην Μονήν έχουσιν οι Βούλγαροι, μίαν οι Σέρβοι, μίαν οι Ρώσσοι, αι δε λοιπαί ανήκουσιν εις ημάς. Υπό την έποψιν του πληθυσμού δεν υπερτερούσιν οι Σλαύοι τους Έλληνας παρ' όλας τας προσπαθείας των.
Ότι ιδιαιτέρως μου εκίνησε την προσοχήν είναι ο βίος, ον διάγουσιν οι Ρώσσοι Μοναχοί. Δεν εύρον ουδεμίαν διαφοράν μεταξύ του κοσμικού και του καλογηρικού βίου των Ρώσσων.
Αι Μοναί των έχουσι στολισθή μεγαλοπρεπέστατα και ο εισερχόμενος εις αυτάς αμφιβάλλει εάν ευρίσκηται εις Ανάκτορα ή εις Μοναστήρια.

Άφθονος ο χρυσός εις κοσμήματα έχει χυθή πανταχού, και καταπλήσσεταί τις, βλέπων την σωρείαν των πολυτίμων δώρων, άτινα οι Ρώσσοι αποστέλλουσιν εις τους καλογήρους των.
Και η δίαιτά των δεν είναι καθόλου καλογηρική. Εν αντιθέσει προς τους ιδικούς μας Μοναχούς, οίτινες, υπό την έποψιν της τροφής, δύναταί τις ειπείν, ότι βασανίζουσι το σώμα, ενώ οι Ρώσσοι τρώγουσι πάντοτε κάλλιστα και δεν εννοούσι να υποστώσιν ουδέ την ελαχίστην στέρησιν.
Ο εν Θεσσαλονίκη Ρώσσος πρόξενος επισκέπτεται συχνότατα τους Ρώσσους Μοναχούς και η άφιξίς του γίνεται πάντοτε αφορμή επιδείξεων. Επιδαψιλεύουσιν εις αυτόν απείρους περιποιήσεις, συνεννοούνται επί των αναφαινομένων εκάστοτε ζητημάτων και ενίοτε αμφιβάλλει κανείς, εάν εκεί είναι καλογηρική συγκέντρωσις ή ρωσσικόν διπλωματικόν Πρακτορείον.
Εν αντιθέσει προς τους Ρώσσους καλογήρους οι ιδικοί μας διέρχονται βίον αληθώς μοναχικόν.
Πολύ αμφιβάλλω εάν δύναται να ζήση εκεί τις εξ ημών, τρώγων εν τοις Κοινοβίοις μέλανα ζωμόν και μη οσφραινόμενος καν ουδέποτε το κρέας.
Υπάρχουν αληθώς και ελληνικά Μοναστήρια πλούσια, όπως είναι το του Βατοπεδίου. Εν τούτοις με όλα τα εισοδήματά των δεν επιτρέπονται εις τους καλογήρους πολυτέλειαι. Έπειτα βλέπετε, ότι λείπουσιν απ' αυτούς τα δώρα, είτε από την Κυβέρνησιν προερχόμενα είτε από ιδιώτας.
Οι Μοναχοί μας διακρίνονται δια το ταμιευτικόν πνεύμα των και μετά καταπλήξεως ήκουσα, ότι ο Ηγούμενος μιας των Μονών (της του Γρηγορίου), εκ Τριπόλεως καταγόμενος και υπέργηρως ήδη, κατώρθωσε κατά το διάστημα της Ηγουμενίας του ν' απαλλάξη την Μονήν του μεγάλου χρέους, το οποίον από πολλού είχε.
Παρ' όλην την αντίθεσιν του βίου, ον διάγουσιν, είναι πάντοτε ακμαίοι. Η ζωηρότης δε των Πελοποννησίων δεν εξαφανίζεται εκεί και αφού την καλύψη το καλογηρικόν ένδυμα.
Την σημαίαν της Ορθοδοξίας κρατούσι πάντοτε υψηλά οι Έλληνες Μοναχοί και αγωνίζονται να ματαιώσωσι την επιδρομήν των Ρώσων.
Είναι πολλά τα σχέδια, άτινα έχουσιν οι Ρώσσοι και παντοιοτρόπως προσπαθούσι να τα πραγματοποιήσωσι.
Ζητούσιν, επί παραδείγματι, μίαν Σκήτην και αντί να σταλώσιν εις αυτήν οι ωρισμένοι καλόγηροι, αποστέλλεται από καιρού εις καιρόν ολόκληρον στράτευμα Μοναχών. Οι Μοναχοί μας φωνάζουσι, διαμαρτύρονται και επικαλούνται τους κανονισμούς, δια να καταδείξωσι το παράνομον της επιδρομής. Πολλάκις απειλούσι να εκδιώξωσι τους εισβαλόντας ξένους και αι προσπάθειαί των συνήθως δεν αποβαίνουσιν άνευ αποτελέσματος.
Ιδού λοιπόν ποίος είναι ο μεγαλείτερος κίνδυνος, ον διατρέχουσιν εις το άγιον Όρος, και που πρέπει να επιστήσωμεν την προσοχήν μας.
Οι Έλληνες Μοναχοί, ενισχυόμενοι καταλλήλως, πρέπει να μη επιτρέπωσιν εις τους Ρώσσους ουδέ την ελαχίστην των κανονισμών υπέρβαιν. Δι' οιωνδήποτε μέσων είνε ανάγκη να περιστείλωσι τας ορέξεις των και κυρίως να μη επιτρέψωσιν εις αυτούς να μεταβάλωσι τας απλάς Σκήτας εις Μοναστήρια, έχοντα δικαίωμα ψήφου εις την Συνέλευσιν.
Πηγή: Γερασίμου Σμυρνάκη ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ


*Ο Νεοκλής Καζάζης (Πέτρα Μηθύμνης, Λέσβος, 1849-1936) ήταν καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπέρμαχος των εθνικών δικαίων. Τακτικός καθηγητής της πολιτικής οικονομίας (1891-1894) και της εγκυκλοπαιδείας και της φιλοσοφίας του Δικαίου (1894-1910). Βουλευτής Αττικής και Βοιωτίας στη Α΄ Αναθεωρητική Βουλή (1910).
Το επιστημονικό και συγγραφικό του έργο υπήρξε σημαντικό και πληθωρικό. Παράλληλα πολύ σημαντική υπήρξε η εθνική του δραστηριότητα όχι μόνο ως κρατικού αντιπροσώπου σε ξένες μεγάλες επετείους, αλλά ιδίως ως εμπνευστή, ιδρυτή, προέδρου και ενισχυτή της εταιρείας «Ελληνισμός» από το 1894, εργαζόμενος υπέρ των εθνικών δικαίων στα αλύτρωτα εδάφη, με πληθώρα δημοσιευμάτων.
Ιδρυτής των περιοδικών Ελληνισμός (1898), με μακρά σειρά πληθωρικών τόμων, Hellenisme, στο Παρίσι (1904-1912) και Hellenismus, στη Λειψία (1907).
Σπουδαία εθνικά ήταν η συμμετοχή του σε συλλαλητήρια και δείπνα προσωπικοτήτων στο εξωτερικό με σκοπό την προβολή των ελληνικών δικαίων στα μακεδονικά, τα θρακικά, τα κρητικά εδάφη. Για την προώθηση των δικαίων αυτών, ίδρυσε στο Παρίσι, το 1904, «Σύνδεσμο υπέρ των Ελληνικών Δικαίων», τον οποίο ενίσχυσαν μεγάλες προσωπικότητες (Κλεμανσώ, Ντενί Κοσέν κ.ά.).

Η αντίδραση των Αγιορειτών στην προσπάθεια διεθνοποίησης του Αγίου Όρους (1)


ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

Η διεθνοποίηση του Όρους ήταν αίτημα της τσαρικής Ρωσίας, με απώτερο σκοπό να μετατραπεί η χερσόνησος σε ρωσική βάση. Οι εδώ πανσλαβιστές που έπαιρναν γραμμή από την Πετρούπολη κάνουν το σύνθημα σημαία. Οι μοναχοί των λοιπών εθνικοτήτων προτιμούν την προσάρτιση του Άθω μάλλον στην Ελλάδα, και για λόγους ιστορικούς και για λόγους δικαίου. Η Σερβία και το Μαυροβούνιο μένουν αδιάφοροι, ενώ η Βουλγαρία προτείνει να δοθεί το Όρος στη Ρουμανία, ώστε αυτή να απαλλαγεί από διεκδικήσεις της δεύτερης επί βουλγαρικών εδαφών...! Τον Άθω διεκδικούν και η Αγγλία και η Αυστρουγγαρία.
Η διεθνοποίηση του Όρους, κατά τους Ρώσους διπλωμάτες και εκκλησιαστικούς, συνίστατο στο να αναγνωριστεί η Χερσόνησος έδαφος ουδέτερο, υπό την προστασία ιμπεριαλιστικών δυνάμεων: των Ρώσων και των Αγγλογάλλων, όπως συμφωνήθηκε με τη συνθήκη του Λονδίνου (Φεβρουάριος 1913). Συνιστούσαν, για τα προσχήματα, να γίνει μεταξύ των Αγιορειτών δημοψήφισμα ονομαστικό (ονομαστικό, διότι υπερτερούσαν αριθμητικά με την τεχνητή αλλοίωση που επέφεραν στον πληθυσμό). Όμως η Παναγιορειτική αδελφότητα εγείρεται σύσσωμη εναντίον της πολιτικής εκείνης που απέβλεπε στην εξασφάλιση ξένων προς το μοναστικό πνεύμα σκοπών και επιδιώξεων. Η θαρραλέα και εμψυχωμένη αντίσταση των Αγιορειτών θα δικαιωθεί. Μετά 9μηνο από τη συνθήκη του Λονδίνου, πραγματοποιείται η πρεσβευτική διάσκεψη, πάλι στο Λονδίνο (Νοέμβριος 1913) που ορίζει, το Άγιο Όρος «να έχει αυτονομία ανεξάρτητη και ουδέτερη». Η φράση αυτή, παρόλο που δεν δίνει πλήρες διάγραμμα του καθεστώτος της Χερσονήσου, δεν επιτρέπει όμως να εφαρμοστούν ανεμπόδιστα τα επεκτατικά σχέδια.
Οι συντάκτες της παραπάνω φράσης εξέφραζαν το αίτημα των Ρώσων κελλιωτών και να, πως:

Κατά τις 12 Μαΐου 1913 Ρώσοι κελλιώτες συντάσσουν υπόμνημα που το στέλνουν στη συνδιάσκεψη των ξένων πρεσβευτών. Το υπόμνημα εκείνο ήταν υποβολιμαίο σ' αυτούς από τον Παύλο Mansourof, υπάλληλο του Συνοδικού Γραφείου Μόσχας και πρώην γραμματέα της Ρωσικής Πρεσβείας Κωνσταντινούπολης, και το Μπόρις Serafimof, τμηματάρχη επί των εκκλησιαστικών της ίδιας Πρεσβείας. Στο κείμενο υπήρχαν και δίκαια αιτήματα, κυρίως εκείνα που αφορούσαν τις σχέσεις των κελλιών με τις Μονές: αυτοτέλεια των κελλιών, εσωτερική αυτοδιοίκηση, σύνταξη κώδικα νόμων, διάκριση των ποινικών από τα πνευματικά επιτίμια. Πίσω όμως από τα δίκαια εκείνα αιτήματα, που ήταν ενδοαγιορειτικά και δεν συγκινούσαν τους συνέδρους της συνδιάσκεψης, προβαλλόταν το αίτημα, όπως η Χερσόνησος αναγνωριστεί ως έδαφος ουδέτερο υπό την προστασία Ρωσίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Σερβίας, Μαυροβουνίου και Ελλάδας.

Εναντίον των Ρώσων κελλιωτών ξεσηκώθηκε σύνολος ο αγιορείτικος πληθυσμός, σε κάποια στιγμή και η Μονή Ρωσικού. Αλλά και το ήθος τους δεν τους έκανε πιστευτούς. Μ' αυτούς είχε ασχοληθεί και η Ιερά Κοινότητα και το Πατριαρχείο και η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Εκκλησίας. Λοιπόν οι 20 αντιπρόσωποι (και ο Ρωσικού) συντάσσουν μακροσκελές υπόμνημα (19 Αυγούστου 1913) προς τον Έντουαρντ Gray, πρόεδρο της συνδιάσκεψης των πρεσβευτών του Λονδίνου, με το οποίο αποκαλύπτουν και επισημαίνουν την εκτροπή των κελλιωτών. Το ιεροκοινοτικό κείμενο ορίζει: «η πρότασις της συγκυριαρχίας, κατά τας σχετικάς διατάξεις του διεθνούς δικαίου, εστί παράνομος και συνεπώς απαράδεκτος, ως παραβιάζουσα την κυριαρχίαν της Ελλάδος...». Τη Χερσόνησο «κατέκτησε δια του αίματος των τέκνων αυτής» η Ελλάδα κι επομένως ανήκει δικαιωματικά σ' αυτήν.
Ήδη με την αντίσταση του συνόλου σχεδόν του Αγιορειτικού κόσμου και λίγες μέρες πριν δημοσιευτεί το υπόμνημα των 20 Μονών, γίνεται η συνθήκη του Βουκουρεστίου (Ιούλιος 1913), με την οποία καθορίζονται τα εδαφικά όρια των βαλκανικών κρατών και αναγνωρίζεται η ελληνική κυριότητα επί του Άθω. στη διάσκεψη εκείνη συμμετείχαν τα βαλκανικά κράτη: Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία, Μαυροβούνιο.

Τέλος στις 3 Οκτωβρίου η Έκτακτος Ιερά Σύναξις των καθηγουμένων και των αντιπροσώπων των 19 Μονών (η Μ. Ρωσικού απήχε) συντάσσουν το περίφημο Ψήφισμα στο οποίο διακηρύσσεται σε 10 άρθρα η «αΐδιος ευγνωμοσύνη» των Μονών προς τις νικητήριες ελληνικές δυνάμεις και, παράλληλα, αποκρούεται «εντόνως ως ολεθρία δια την περαιτέρω εξέλιξιν του μοναχικού βίου εν Αγίω Όρει η ιδέα της διεθνοποιήσεως, ή ουδετεροποιήσεως, ή συγκυριαρχίας, ή συμπροστασίας, ή όπως άλλως ήθελέ τις ονομάσει την τάσιν» αυτήν. Το Ψήφισμα καλεί τις κυβερνήσεις των Ορθοδόξων κρατών «αλλά και ικετεύει αυτάς» να αναγνωρίσουν την κυριαρχία «του Ελληνικού Βασιλείου». Αλλιώς, προειδοποιεί, κάθε αντίθετη απόφαση «θέλει συναντήσει, εν τη εφαρμογή αυτής, ενασκούμενον το δικαίωμα της υπέρ ιερών και οσίων αμύνης». Η τελευταία φράση έδειχνε καθαρά την απόφαση των Αγιορειτών να τα παίξουν όλα για όλα, όπως φαινόταν κι από άλλη σύγχρονη εγκύκλιο της Ιεράς Κοινότητας (24 Σεπτεμβρίου 1913): «...ρίπτοντες, κατά το δη λεγόμενον, τον περί όλων κύβον» εναντίον εκείνου «όστις ήθελεν αποπειραθεί να αποβιβασθή εν τω Ιερώ ημών Τόπω με σκοπόν διεθνοποιήσεως αυτού».
Στο μεταξύ η ρωσική διπλωματία έχει μεταφέρει το παιχνίδι της σ' άλλο ταμπλό: στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Έτσι οι πληροφορίες που έφταναν στο Όρος μιλούσαν για υιοθέτηση των ρωσικών αξιώσεων από το Πατριαρχείο. Όμως η Ιερά Κοινότητα δηλώνει ρητά στο Πατριαρχείο «ότι ουδεμίαν λύσιν του Αγιορειτικού ζητήματος θα αποδέχετο γενησομένην εν αγνοία της». Η έξαψη διέτρεχε όλη τη Χερσόνησο και όλοι «προέβλεπαν γεγονότα αδήλου εκτάσεως και απροσδιορίστου επιπτώσεως δια τε το παρόν και το μέλλον» του Αγίου Όρους.
Κατά τις αρχές Φεβρουαρίου του 1913, 5μελής επιτροπή Αγιορειτών αντιπροσώπων μεταβαίνει στην Αθήνα, όπου τους υποδέχεται ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και, στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος καθώς και ο αρχιεπίσκοπος (τότε μητροπολίτης) Θεόκλητος. Πολύς λαός επευφημούσε την αντιπροσωπία και έδειχνε διάθεση «ως εθελοντής να πολεμήση παρά το πλευρόν» των Αγιορειτών. Επίσης οι καθηγητές Μ. Χατζηδάκης και Π. Καρολίδης συγχάρηκαν «πάσαν την Αγιορειτικήν χορείαν επί τη ανδρική στάσει, ην εν τω ζητήματι τούτω επεδείξατο».

Το Άγιο Όρος, όλα πείθουν, θα μείνει στην Ελλάδα. Σε λίγο θα ξεσπάσει ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914), ύστερα η Ρωσική Επανάσταση (1917) και, στη συνέχεια, ο ελληνοτουρκικός πόλεμος (1921-22), που αποβαίνουν ανανεωμένες αιτίες να ναυαγούν τα σχέδια της διεθνοποίησης. Οι επόμενες συνθήκες, του Νεϊγύ (27 Νοεμβρίου 1919) και των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920) κάνουν μνεία του Άθωνα. Επίσης και στη συνθήκη της Λωζάνης, μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας (Ιούλιος 1923), αναγνωρίζεται de jure η κυριαρχία τιυ Ελληνικού κράτους επί του Αγίου Όρους. Στο άρθρο 13 της συνθήκης αυτής ορίζεται πως η Ελλάδα υποχρεούται να αναγνωρίσει και διατηρήσει τα δικαιώματα και ελευθερίες των μη ελληνικών κοινοτήτων του Αγίου Όρους, σύμφωνα με το άρθρο 62 της συνθήκης του Βερολίνου του 1878.
Το Ρωσικό κράτος με τη μπολσεβικική επανάσταση του 1917 παύει κάθε υποστήριξη προς τους Αγιορείτες πανσλαβιστές. Αυτό, πλέον, τους επιτρέπει να αντιληφθούν πως όλα ήταν μια φενάκη. Το μεγαλοϊδεατισμό των πανσλαβιστών θα συνεχίσουν να ενισχύουν, μόνο ηθικά, οι υπό τον Αναστάσιο Ρώσοι μητροπολίτες - φυγάδες στο Κάρλοβιτς. Η πτώση του τσαρικού καθεστώτος φέρνει σε επίγνωση τους πανσλαβιστές. Συνέρχονται και ζητούν να φιλιωθούν με τους μοναχούς των άλλων εθνικοτήτων. Και αρχίζουν όλα να τοποθετούνται σε ευαγγελικές βάσεις.

Χρήστος Γ. Πατρινέλης,
Ομ. Καθηγητής της Νέας Ελληνικής Ιστορίας του Α.Π.Θ.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ "ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ", Θεσσαλονίκη 1997

Το 'Αγιον 'Ορος και η Επανάσταση του 1821

Κοσμικοί ψάλτες σε Αγιορείτικη πανήγυρη


…Αρκετοί θα θυμούνται μια χρονιά, στην πανήγυρη του Αγίου Αθανασίου της Λαύρας, ο τυπικάρης, σε συνεννόησι με τον πολιό (=ασπρομάλλης) χοράρχη της συνοδείας Δανιηλαίων Γέροντα Γερόντιο (Κοτζιταμίδης Μαργαρίτης του Αντωνίου εκ Φρενελίου Μ. Ασίας, γεν. 1891, προσελ. 1912, κουρά 1913, κοιμ. 1973) τίμησε τον… (ας μη τον κατονομάσω), ξακουστό ψάλτη της Θεσσαλονίκης, προτείνοντάς του να ψάλη την δοξολογία, κι εκείνος ύστερα ρίζωσε στο στασίδι. Ο Αγιασμός και οι Ώρες τελείωσαν, το «Ευλογημένη η Βασιλεία» εκφωνήθηκε, τα «ειρηνικά» απ΄τον αρχιδιάκονο άρχισαν, όλοι αλληλοβλεπόντουσαν, κι εκείνος στον κόσμο του και στις αυτάρεσκες προθέσεις του να συνεχίση αυτοχριζόμενος πρωτοψάλτης, λαϊκός ων, σε αγιορείτικη πανηγυρική θεία λειτουργία, πράγμα αδιανόητο για τις αγιορείτικες παραδόσεις και συνήθειες· μέχρι που πήρε την πρωτοβουλία ο παράδελφός μου πατήρ Αμβρόσιος (νυν Μητροπολίτης Καρπάθου και Κάσου) και, πλησιάζοντάς τον κι ακουμπώντας τον ευγενέστατα στον ώμο, του είπε: «Κύριε …, το Μοναστήρι μας έχει καλέσει εγγράφως και επισήμως ψάλτας τους Δανιηλαίους». Μόνο έτσι αφήκε το στασίδι αρκετά μειωμένος και προσβεβλημένος· κι ανακουφίστηκαν οι πάντες.

Ήταν τότε που μόνο από διακριτικότητα, από φιλόξενη ευγένεια και για να μη κατηγορηθούν επί εγωϊσμώ ανέχονταν ν’ ακούσουν οι πατέρες στον Άθωνα ψάλτη κοσμικό, υπό τον όρο όμως ότι το ύφος του θα ήταν όμοιο ή τουλάχιστο θα συγγένευε με το αγιορείτικο· ποτέ πάντως δεν θα επέτρεπσν σε λαϊκό –«παντελονά» κατά το λέγειν των- σε κυριώνυμο εορτή και πανήγυρι να προεξάρχη του χορού, ούτε καν να συμπαρασταθή σαν βοηθός των ευσχημόνων μοναχών-ψαλτών μας, όσο γνωστός και φίλος και διάσημος κι αν ήταν. Ενώ σήμερα…

Το κείμενο είναι από το βιβλίο
Γράμματα και Άρματα στον Άθωνα του Επισκόπου Ροδοστόλου Χρυσοστόμου
σελ. 247-248

Ο Γέροντας Διονύσιος της Κολιτσού λέει για το πάθος του καπνίσματος.



Όταν τα πάθη αρχίζουν να ριζώνουν στον άνθρωπο, τότε αυτός λέει: «τώρα είναι αδύνατο να γλυτώσω, να απαλλαχθώ». Όχι δεν είναι δύσκολο. Θέληση χρειάζεται!
Όταν έχεις θέληση και πίστη στον Θεό όλα είναι δυνατά.Εδώ σε εμάς εργάζονταν ένας μάστορας ο οποίος έχτιζε ένα κελάκι στην ακροθαλασσιά. Τα χρόνια εκείνα πηγαίναμε για ψάρεμα. Κάθε κελάκι είχε την βάρκα του και βγαίναμε για ψάρεμα.
Εάν περίσσευε κάτι το πουλούσαμε για να ζήσουμε, ήταν μεγάλη φτώχεια τότε, δεν είναι όπως τώρα που στο Άγιο Όρος υπάρχουν όλα τα αγαθά.
Αυτός λοιπόν κάπνιζε τουλάχιστον δύο πακέτα την ημέρα. Μία μέρα του είπα:
-Βρε Λευτέρη μην καπνίζεις άλλο σε παρακαλώ
-Πάτερ, δεν μπορώ να το αφήσω.
Συνεχώς άναβε και έσβηνε τσιγάρα. Μία μέρα χρειάστηκε να πάω στην Θεσσαλονίκη για κάτι εξετάσεις στο μάτι μου. Τότε ήταν επικίνδυνο να πας στην Θεσσαλονίκη, ο δρόμος δεν ήταν καλός. Πήρα από την Ιερισσό μία κούρσα για την Θεσσαλονίκη. Όλοι εκεί μέσα κάπνιζαν. Η ατμόσφαιρα ήταν αποπνιχτική. μεταξύ των επιβατών ήταν και ο Λευτέρης, εκείνος που κάπνιζε δύο πακέτα την ημέρα. Ήταν ο μόνος που δεν είχε τσιγάρο στο στόμα του!
Έκπληκτος τον ρώτησα:
-Λευτέρη εσύ δεν καπνίζεις
-Όχι
-Όχι; Σε ποιόν τα λες αυτά
-Δεν καπνίζω πια. Κατάλαβα ότι με βλάπτει και το έκοψα
-Και πώς τα κατάφερες;
-Αφού είμαι άνδρας και αποφάσισα να το κόψω. Στην αρχή ήταν δύσκολο, υπέφερα. Αλλά επειδή είπα ότι είμαι άντρας, κράτησα τον λόγο μου. Δόξα τω Θεώ. Άσε τους άλλους να καπνίζουν. Εγώ δεν το έχω ανάγκη πια!
Βλέπεις τι πάει να πει αποφασιστικότητα. Είπε είμαι άντρας και θα το κόψω. Όταν κάποιος το αποφασίζει μπορεί να κόψει κάθε πάθος.

Ποτέ μη μακαρίζετε τον αμαρτωλό.


 Ποτέ μη μακαρίζετε τον αμαρτωλό. Να μακαρί­ζετε τον δίκαιο. Πού είναι τόσοι μεγάλοι και τρανοί; Περαστικοί ήταν κι έφυγαν. Δεν τους έτρεμαν οι αξιωματούχοι; Δεν ταπεινώνονταν όλοι μπροστά τους; Ήρθε όμως η αμαρτία, και όλα φανερώθη­καν κι ελέγχθηκαν. 
Δεν βλέπετε τον Ευτρόπιο; Οι δουλόφρονες έγιναν δικαστές του κι οι κόλακες δήμιοι! Εκείνοι που φιλούσαν κάποτε τα χέρια του, επιχειρούσαν τώ­ρα πρώτοι να τον σύρουν έξω απ' τον ναό! Χθες δουλικός, σήμερα εχθρός! Χθες επαινέτης, σήμερα κατήγορος! Χθες τον αποκαλούσες σωτήρα κι ευεργέτη, σήμερα τον στιγματίζεις! Και όλ' αυτά γιατί χθες δεν ενεργούσες με ειλικρίνεια. Τι μεταστροφή! Τι μεταπήδηση στην αντίπερα όχθη! 
Αλλά εγώ δεν είμαι τέτοιος. Αν και μ' επιβου­λευόταν, έγινα προστάτης του. Αναρίθμητα δεινά έπαθα και δεν τ' ανταπέδωσα, γιατί μιμούμαι τον Κύριό μου Χριστό. 
Τόσες ανακατατάξεις έγιναν από τότε που ήρθα στην πόλη, και κανείς δεν σωφρονίζεται. Όταν λέω κανείς, δεν κατηγορώ όλους -μη γένοιτο! Δεν είναι δυνατό τούτα τα εύφορα χώματα να δε­χθούν σπέρματα και να μη βγάλουν στάχυα. Εγώ όμως είμαι αχόρταγος! Δεν θέλω να σωθούν λίγοι, αλλά όλοι! Κι αν ένας μόνο χαθεί, θα χαθώ κι εγώ! 
Εμπρός! Μη στέκεσαι μακριά από την Εκκλη­σία! Τίποτα δεν είναι ισχυρότερο από την Εκκλη­σία! Η ελπίδα σου η Εκκλησία, η σωτηρία σου η Εκκλησία, το καταφύγιό σου η Εκκλησία! Είναι υψηλότερη από τον ουρανό, είναι πλατύτερη από τη γη! Ποτέ δεν γερνάει, πάντοτε ακμάζει. 
Η Γραφή την αποκαλεί βουνό, για να δηλώσει την ασάλευτη στερρότητά της· παρθένο, για την αφθορία της· βασίλισσα, για τη μεγαλοπρέπειά της· θυγατέρα, για τη συγγένεια με τον Θεό· στεί­ρα που γέννησε εφτά, για την πολυτεκνία της... Μύριες ονομασίες, για να παραστήσει την ευγένειά της, όπως ακριβώς και ο Κύριός της έχει πολλά ονόματα. 
Για όλα τούτα ας ευχαριστήσουμε τον Θεό, για­τί σ' Αυτόν αποκλειστικά ανήκει η δόξα στους αι­ώνες των αιώνων. Αμήν!

Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Ο Πατέρας, πού έχει γίνει τα πάντα, για όλους...


«Άλλος, λοιπόν, τον πατέρα, τον τραβά αρπάζοντας τον ως βοηθό. Άλλος, πού δικάζεται, τον προσκαλεί για συνήγορο. Άλλος, πού πεινά, τον παρακαλεί για τροφή, ο γυμνός τον παρακαλεί για ένδυμα. Άλλος, παρακαλώντας, του παίρνει ακόμη και τα ρούχα πού φορεί. Άλλος, πού πενθεί, τον έχει ανάγκη για παρηγοριά.

Κάποιος άλλος τον τραβά να επισκεφθεί ασθενείς, ξένος του ζητεί καταφύγιο. Άλλος, πλησιάζοντας τον, κλαίει για κάποιο χρέος. Άλλος τον προσκαλεί για επόπτη και συμφιλιωτή μέσα στο σπίτι του, επειδή υπάρχουν διχόνοιες. Η χήρα φωνάζει δυνατά το «ελέησον» στον πατέρα. Άλλη θρηνεί για την ορφάνια. Ο δούλος καταφεύγει στην αγάπη του, όταν κλαίει από τη σκληρότητα του κυρίου του.

Ο πατέρας έχει κάθε ημέρα αναρίθμητες φροντίδες για τα προβλήματα του καθενός.

Συλλαμβάνεται κάποιος βίαια; τότε ο πατέρας γίνεται συνήγορος. Πείνα μεγάλη βασανίζει τους ανθρώπους; αμέσως τότε ο συνήγορος γίνεται τροφοδότης.

Είναι κάποιος άρρωστος; τότε ο τροφοδότης γίνεται γιατρός. Έχει πέσει κάποιος σε πένθος; τότε ο γιατρός βρίσκει τον παρηγορητικό λόγο, για να καταπραΰνει τη θλίψη.

Έφτασε η ώρα της φροντίδας για τους ξένους; τότε και ξενοδόχος γίνεται ο πατέρας, πού έχει γίνει τα πάντα, για όλους»

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Η απόσταση ενός τόπου, βλέπεις, δεν εμποδίζει την ενέργεια της προσευχής


Η απόσταση ενός τόπου, βλέπεις, δεν εμποδίζει την ενέργεια της προσευχής, όπως άλλωστε δεν μειώνει και τη δύναμη της αγάπης. Όσο η βαθειά αγάπη συνδέει ακατάλυτα, άλλο τόσο και η ζωντανή προσευχή ωφελεί υπερβολικά ανθρώπους που βρίσκονται μακριά.

Ο Μωυσής δεν βρισκόταν σωματικά στο πεδίο της μάχης, όταν οι Ισραηλίτες πολεμούσαν με τους Αμαληκίτες, ωστόσο συνέβαλε στη νίκη πολύ περισσότερο από τους πολεμιστές, υψώνοντας τα χέρια του στον ουρανό και παρακαλώντας το Θεό για το έθνος του (Έξ. 17:8-16).

Έτσι έσωσε έναν ολόκληρο λαό. Υπάρχει κατόρθωμα μεγαλύτερο απ' αυτό, από την ωφέλεια δηλαδή των συνανθρώπων και αδελφών μας; Όχι. Κι αν νηστεύεις κι αν κοιμάσαι καταγής κι αν κλαις σ' όλη σου τη ζωή, τίποτε το μεγάλο δεν κατορθώνεις, εφόσον δεν ωφελείς κανέναν άλλο.

Να, κι από τον Μωυσή έγιναν πολλά θαύματα και σημεία. Κανένα απ' αυτά, όμως, δεν τον έκανε τόσο μεγάλο, όσο η ικετευτική κραυγή του προς τον Κύριο για τη συγχώρηση των Ισραηλιτών, που είχαν πέσει στο βαρύ αμάρτημα της ειδωλολατρίας: «Αν θέλεις, συγχώρησε την αμαρτία τους· αν πάλι όχι, τότε εξαφάνισε κι έμενα!» (Έξ. 32:32).

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος 

Ακούγεται η λέξη θάνατος, και η καρδιά όλων σπαρταράει από το φόβο


Ο νεκρός, κι αν δεν βλέπει τον εαυτό του, βλέπει όμως εκείνους που πέθαναν πιο μπροστά να γίνονται σκόνη, και διδάσκεται πολλά. Για κοίτα πόσο μαζεμένοι και συγκρατημένοι είναι μπροστά στους νεκρούς ακόμα και οι πιο περήφανοι, ακόμα και οι πιο απόκοτοι άνθρωποι!

Ακούγεται η λέξη "θάνατος", και η καρδιά όλων σπαρταράει από το φόβο. Και φιλοσοφούμε γύρω από τους τάφους και σκεφτόμαστε που καταλήγουμε και φλυαρούμε για τη ματαιότητα των εγκοσμίων, αλλά, μόλις απομακρυνθούμε, ξεχνάμε την ευτέλειά μας.

Να, για παράδειγμα, όταν βρεθεί κανείς στην κηδεία ενός φίλου του, γυρίζει στο διπλανό του και του λέει λόγια σαν και τούτα:

"Αλήθεια, πόσο ταλαίπωροι είμαστε! Πόσο ασήμαντη είναι η ζωή μας! Τί γινόμαστε, άραγε, μετά το θάνατο; Αυτό πρέπει να σκεφτόμαστε και να μην κακολογούμε, να μην αδικούμε, να μη μνησικακούμε...".

Φαίνεται να μιλάει με τόση ειλικρίνεια, ώστε, καθώς τον ακούς, δεν αμφιβάλλεις ότι την ίδια κιόλας στιγμή θ' απαρνηθεί ολότελα την κακία του και θ' αρχίσει να ζει ενάρετα.

Μα, αλίμονο, μετά την κηδεία θα ξεχάσει και το φόβο του και τα λόγια του, και θα συνεχίσει να ζει στην αμαρτία, όπως πρώτα.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΕΣΠΕΡΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ.... (Φώτο)


















Ευγένεια δεμένη, με όλο τον πλούτο της χριστιανικής καρδιάς των ασκητών - Άγιος Ισαάκ ο Σύρος


Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, καλλιέργησαν την ευγένεια.

Η έρημος που κατοικήθηκε από Ασκητές, μετεβλήθη σ' ένα απέραντο σαλόνι από ανθρώπους αληθινά ευγενείς και ανωτέρους.
Ευγένεια δεμένη, με όλο τον πλούτο της χριστιανικής των καρδιάς.

Μερικά δείγματα γραμμένα από μια γνήσια ψυχή της ερήμου, τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο, φανερώνουν το βάθος και την έκταση αυτής της λαμπρής αρετής.
Με την παράθεση μερικών απ' αυτά, θα κλείσωμε και το θέμα μας.
«Έχε την γλώσσα σου καλή και ατιμία δεν θα σε συναπαντήσει».
«Απόκτησε χείλη γλυκά, και όλους φίλους θα τους έχεις».
«Μίκρυνε τον εαυτό σου μπροστά σε όλους τους ανθρώπους και θα υψωθείς πάνω απ' όλους τους άρχοντας τούτου του κόσμου».
«Πρότρεχε όλους στον χαιρετισμό και θα τιμηθείς πιο πολύ από κείνους που προσφέρουν πολύτιμο χρυσάφι».
«Καταφρόνησε την τιμή για να τιμηθείς, και μη την αγαπήσεις για να μην ατιμασθείς».
«Μη αηδιάσεις την δυσοσμία των αρρώστων και μάλιστα των πτωχών, γιατί και συ σώμα φέρεις».
«Όταν συναντήσεις κάποιον, ανάγκασε τον εαυτό σου να τον τιμήσει πιο πάνω απ' ότι αξίζει. Χαιρέτισε τον θερμά. Παίνεσε τον. Όταν απομακρυνθεί, πες γι' αυτόν κάθε καλό και τίμιο λόγο. Με τον τρόπο αυτόν θα τον κάνεις καλύτερον απ' ότι είναι. Πάντοτε ο τρόπος αυτός να σε χαρακτηρίζει. Να είσαι δηλαδή ευπροσήγορος πάντοτε και να αποδίδεις την τιμή σε όλους».
«Μη διακόψεις τον συνομιλητή σου για να πεις τη γνώμη σου σαν αμαθής και απαίδευτος».
«Μη ξεγυμνώνεσαι μπροστά στους άλλους».
«Απομακρύνσου από την παρρησία (την υπερβολική οικειότητα) σαν από τον θάνατο».
«Μη φτύσεις μπροστά σε άλλους. Όταν θες να βήξεις, στρέψε το πρόσωπό σου πίσω».
«Με σωφροσύνη φάγε και πιές όπως αρμόζει σε παιδιά του Θεού».
«Μην απλώσεις το χέρι σου να πάρεις κάτι μπροστά από τους άλλους, με αναίδεια».
«Εάν φιλοξενήσεις κάποιον, πρότρεψε τον μία και δύο φορές να φάγει, καθισμένος και συ συνεσταλμένα μαζί του στο τραπέζι».
«Όταν χασμουριέσαι, βάλε μπροστά το χέρι σου. Κρατώντας την αναπνοή σου θα σου περάσει».
«Όταν μπεις στο σπίτι εκείνου που σε φιλοξενεί μη στρέφεις από δω κι από κει τα μάτια σου εξετάζοντας τα γύρω αντικείμενα».
«Μη μπεις αιφνίδια σε ξένο σπίτι ή δωμάτιο, αλλά να κρούσεις προηγουμένως απ' έξω, κι αφού προτραπείς να μπεις, τότε πέρασε με πολλή ευλάβεια».
«Με ηρεμία άνοιξε και κλείσε, τόσο τη δική σου πόρτα όσο και την ξένη».
«Μη περπατάς άτακτα και τρεχαλέα, εκτός αν βιάζεσαι πολύ».
«Κουβέντιαζε με όλους ήρεμα».
«Με σωφροσύνη κοίταξε τους άλλους, και τα μάτια σου μη τα χορτάσεις από το κοίταγμα ξένου προσώπου».
«Όταν βαδίζεις με ανωτέρους σου, μη τους προσπερνάς στο βάδισμα».
«Κάθε σου φυσική ανάγκη με ευλάβεια να την υπηρετήσεις ντρεπόμενος τον Φύλακα σου Άγγελο».
«Φυλάξου από τα μικρά για να μη πέσεις στα μεγάλα».
«Να θεωρείς ξένο τον εαυτό σου όπου κι αν βρεθείς, για να μπορέσεις να απαλλαγείς από τη ζημιά που κάνει η παρρησία».

Άγιο Ισαάκ ο Σύρος

" Αιτείτε και Δοθήσεται... "


- Γέροντα, γιατί πρέπει να ζητάμε από τον Θεό να μας βοηθάει ,αφού ξέρει τις ανάγκες μας;

- Γιατί υπάρχει ελευθερία. Και μάλιστα, όταν πονάμε για τον πλησίον μας και Τον παρακαλούμε να τον βοηθήσει, πολύ συγκινείται ο Θεός, γιατί τότε επεμβαίνει, χωρίς να παραβιάζεται το αυτεξούσιο. Ο Θεός έχει όλη την καλή διάθεση να βοηθήσει τους ανθρώπους που υποφέρουν. Για να τους βοηθήσει όμως, πρέπει κάποιος να Τον παρακαλέσει. Γιατί, αν βοηθήσει κάποιον, χωρίς κανείς να Τον παρακαλέσει, τότε ο διάβολος θα διαμαρτυρηθεί και θα πη: « Γιατί τον βοηθάς και παραβιάζεις το αυτεξούσιο; Αφού είναι αμαρτωλός, ανήκει σε εμένα ». Εδώ βλέπει κανείς και την μεγάλη πνευματική αρχοντιά του Θεού, που ούτε στον διάβολο δίνει το δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί. Για αυτό θέλει να Τον παρακαλούμε, για να επεμβαίνει - και θέλει ο Θεός να επεμβαίνει αμέσως, αν είναι για το καλό μας - , και να βοηθάει τα πλάσματά Του ανάλογα με τις ανάγκες τους. Για τον κάθε άνθρωπο ενεργεί ξεχωριστά, όπως συμφέρει στον καθέναν καλύτερα.

Ο Θεός λοιπόν αλλά και οι Άγιοι για να βοηθήσουν ,πρέπει ο ίδιος ο άνθρωπος να το θέλει και να το ζητά ,αλλιώς δεν επεμβαίνουν. Ο Χριστός ρώτησε τον παράλυτο: « Θέλεις υγιής γενέσθαι; » . Αν δεν θέλη ο άνθρωπος ,το σέβεται ο Θεός. Αν κάποιος δεν θέλει να πάει στον παράδεισο, ο Θεός δεν τον παίρνει. Εκτός αν ήταν αδικημένος και είχε άγνοια, οπότε δικαιούται την θεία βοήθεια. Διαφορετικά , δεν θέλει να επέμβει ο Θεός. Ζητά κανείς βοήθεια ,και ο Θεός και οι Άγιοι την δίνουν. Μέχρι να ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου ,έχουν κιόλας βοηθήσει. Μερικές φορές δεν προλαβαίνεις ούτε να τα ανοιγοκλείσεις . Τόσο γρήγορα βρίσκεται ο Θεός δίπλα σου.

« Αιτείτε και δοθήσεται » , λέει η Γραφή. Αν δεν ζητάμε βοήθεια από τον Θεό , θα σπάζουμε τα μούτρα μας. Ενώ, όταν ζητάμε την θεία βοήθεια , ο Χριστός μας δένει με ένα σχοινάκι και μας συγκρατεί. Φυσάει ο αέρας από εδώ-εκεί ,αλλά, επειδή είμαστε δεμένοι, δεν κινδυνεύουμε. Όταν όμως ο άνθρωπος δεν καταλαβαίνει ότι ο Χριστός είναι που τον κρατάει, λύνεται πλέον από το σχοινάκι και τον χτυπούν οι άνεμοι από δω κι από κει και ταλαιπωρείται.

Να ξέρετε, μόνον τα πάθη και οι αμαρτίες είναι δικές μας . Ό,τι καλό κάνουμε είναι από τον Θεό, ό,τι ανοησίες κάνουμε είναι δικές μας. Λίγο η Χάρις του Θεού να μας αφήσει, τίποτε δεν μπορούμε να κάνουμε. Όπως στην φυσική ζωή , λίγο το οξυγόνο να μας πάρη ο Θεός ,αμέσως θα πεθάνουμε, έτσι και στην πνευματική ζωή , λίγο αν μας αφαιρέσει την θεία Χάρη, πάει, χαθήκαμε. Μια φορά ένιωθα στην προσευχή μια αγαλίαση. Ώρες στεκόμουν όρθιος και δεν ένιωθα καθόλου κούραση . Όσο προσευχόμουν, ένιωθα μια γλυκιά ξεκούραση ,κάτι που δεν μπορώ να το εκφράσω. Ύστερα μου πέρασε ένας λογισμός ανθρώπινος : Επειδή μου λείπουν δυο πλευρά και εύκολα κρυώνω, σκέφθηκα, για να μην χάσω αυτήν την κατάσταση και να προχωρήσω όσο πάει, να πάρω ένα σάλι, να τυλιχθώ, μήπως αργότερα κρυώσω. Μόλις δέχθηκα αυτόν τον λογισμό, αμέσως σωριάστηκα κάτω. Έμεινα πεσμένος κάτω μισή ώρα περίπου και μετά μπόρεσα να σηκωθώ να πάω στο κελλί να ξαπλώσω. Προηγουμένως ,όσο προχωρούσα στην προσευχή ,ένιωθα σαν ένα πούπουλο , ένα ελάφρωμα ,μια αγαλίαση, που δεν εκφράζεται. Μόλις όμως δέχθηκα αυτόν τον λογισμό, σωριάσθηκα κάτω. Αν έφερνα έναν υπερήφανο λογισμό και έλεγα λ.χ. « ζήτημα είναι ,αν υπάρχουν δύο-τρεις σε τέτοια κατάσταση » , τότε είναι που θα πάθαινα ζημιά. Σκέφθηκα ανθρώπινα ,όπως σκέφτεται ο κουτσός να πάρη τα δεκανίκια του , όχι δαιμονικά. Ήταν ένας φυσικός λογισμός , αλλά και πάλι είδες τι έπαθα.

Το μόνο που έχει ο άνθρωπος είναι μια διάθεση και ανάλογα με αυτήν τον βοηθάει ο Θεός. Για αυτό λέω, όσα αγαθά έχουμε είναι δώρα του Θεού. Τα έργα μας είναι μηδέν και οι αρετές μας είναι μια συνέχεια από μηδενικά. Εμείς θα προσπαθούμε να προσθέτουμε συνέχεια μηδενικά και να παρακαλούμε τον Χριστό να βάλη την μονάδα στην αρχή, για να γίνουμε πλούσιοι. Εάν δεν βάλη τη μονάδα ο Χριστός στην αρχή, χαμένος ο κόπος.

Παΐσιος μοναχός

Τραύματα σε άμμο, χαρές σε πέτρα!


Είναι η ιστορία 2 φίλων που περπατούν στην έρημο.

Κάποια στιγμή τσακώθηκαν και ο ένας από τους δύο έδωσε ένα χαστούκι στον άλλο.
Αυτός ο τελευταίος, πονεμένος, αλλά χωρίς να πει τίποτα, έγραψε στην άμμο:
ΣΗΜΕΡΑ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣ ΜΕ ΧΑΣΤΟΥΚΙΣΕ.
Συνέχισαν να περπατούν μέχρι που βρήκαν μια όαση όπου αποφάσισαν να κάνουν μπάνιο.
Αλλά αυτός που είχε φάει το χαστούκι παραλίγο να πνιγεί και ο φίλος του τον έσωσε.
Όταν συνήλθε, έγραψε πάνω σε μια πέτρα:

ΣΗΜΕΡΑ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ ΕΣΩΣΕ ΤΗ ΖΩΗ.
Αυτός που τον είχε χαστουκίσει και στη συνέχεια του έσωσε τη ζωή, τον ρώτησε : όταν σε χτύπησα, έγραψες πάνω στην άμμο, και τώρα έγραψες πάνω στην πέτρα. Γιατί;
Ο άλλος φίλος απάντησε : «όταν κάποιος μας πληγώνει, πρέπει να το γράφουμε στην άμμο όπου οι άνεμοι της συγνώμης μπορούν να το σβήσουν.
Αλλά όταν κάποιος κάνει κάτι καλό για μας, πρέπει να το χαράζουμε στην πέτρα, όπου κανένας άνεμος δεν μπορεί να το σβήσει ».

ΜΑΘΕ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙΣ ΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΣΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ ΚΑΙ ΝΑ ΧΑΡΑΖΕΙΣ ΤΙΣ ΧΑΡΕΣ ΣΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΤΡΑ.

Πόσο πλούσιος είναι ένας φτωχός!


Ένας πατέρας με οικονομική άνεση, θέλοντας να διδάξει στο γιο του τι σημαίνει φτώχεια, τον πήρε μαζί του για να περάσουν λίγες μέρες στο χωριό, σε μια οικογένεια που ζούσε στο βουνό.
Πέρασαν τρεις μέρες και δυο νύχτες στην αγροικία. Καθώς επέστρεφαν στο σπίτι, μέσα στο αυτοκίνητο, ο πατέρας ρώτησε το γιο του:
«Πώς σου φάνηκε η εμπειρία;»
«Ωραία» απάντησε ο γιος με το βλέμμα καρφωμένο στο κενό.
«Και τι έμαθες;» συνέχισε με επιμονή ο πατέρας.
Ο γιος απάντησε:
- Εμείς έχουμε έναν σκύλο, ενώ αυτοί τέσσερις.
– Εμείς διαθέτουμε μια πισίνα που φτάνει μέχρι τη μέση του κήπου, ενώ αυτοί ένα ποτάμι δίχως τέλος, με κρυστάλλινο νερό, μέσα και γύρω από το οποίο υπάρχουν και άλλες ομορφιές…
– Εμείς εισάγουμε φαναράκια από την Ασία για να φωτίζουμε τον κήπο μας, ενώ αυτοί φωτίζονται από τα αστέρια και το φεγγάρι…
– Η αυλή μας φτάνει μέχρι το φράχτη, ενώ η δική τους μέχρι τον ορίζοντα…
– Εμείς αγοράζουμε το φαγητό μας• αυτοί πάλι, σπέρνουν και θερίζουν γι αυτό…
– Εμείς ακούμε CDs. Αυτοί απολαμβάνουν μια απέραντη συμφωνία από πουλιά, βατράχια, και άλλα ζώα. Και όλα αυτά διακόπτονται που και που από το ρυθμικό τραγούδι του γείτονα που εργάζεται στο χωράφι…
– Εμείς μαγειρεύουμε με ηλεκτρική κουζίνα. Αυτοί ό,τι τρώνε έχει αυτή τη θεσπέσια γεύση, μια και μαγειρεύουν στα ξύλα…
– Εμείς, για να προστατευθούμε, ζούμε περικυκλωμένοι από έναν τοίχο με συναγερμό. Αυτοί ζουν με τις ορθάνοιχτες πόρτες τους, προστατευμένοι από τη φιλία των γειτόνων τους…
– Εμείς ζούμε «καλωδιωμένοι» με το κινητό, τον υπολογιστή, την τηλεόραση. Αυτοί, αντίθετα, «συνδέονται» με τη ζωή, τον ουρανό, τον ήλιο, το νερό, το πράσινο του βουνού, τα ζώα τους, τους καρπούς της γης τους, την οικογένειά τους.
Ο πατέρας έμεινε έκθαμβος από τις απαντήσεις του γιου του…
Και ο γιος ολοκλήρωσε με τη φράση:
«Σ’ευχαριστώ, μπαμπά, που μας δίδαξες πόσο φτωχοί είμαστε…»

Η συγκλονιστική προσευχή της μάνας


Κάνε μου την τιμή γιέ μου να σταθείς ανδρείος για το Χριστό, να Τον ομολογήσεις άφοβα και χωρίς δισταγμό! Ελπίζω μέσα στην καρδιά μου ότι σύντομα θα ανθίσει επάνω σου το στεφάνι του μαρτυρίου. Προς τιμή μου και προς σωτηρία πολλών. Μη φοβηθείς τις απειλές ή τα ξίφη ή τους πόνους ή τις πληγές ή την πυρά. Τίποτα να μη σε χωρίσει από το Χριστό, αλλά να κοιτάξεις προς τον ουρανό. Από εκεί μπορείς να περιμένεις τη μεγάλη, αιώνια και πλούσια ανταμοιβή σου από το Θεό. Να φοβάσαι το μεγαλείο του Θεού. Να φοβάσαι τη φρικτή κρίση Του. Να φοβάσαι τον Παντεπόπτη Θεό, διότι όλοι εκείνοι που Τον αρνούνται θα λάβουν μισθαποδοσία φοβερή· το πυρ το άσβεστο και τον αιωνίως ακοίμητο σκώληκα. Ας είναι η ανταμοιβή μου από εσένα, γλυκύτατο παιδί μου, για τους πόνους με τους οποίους σε ανέθρεψα και σε μόρφωσα, αυτή: να κληθώ μητέρα ενός μάρτυρος.

Άγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Πως ν΄ αλλάξεις τον άλλο!


"Είναι μεγάλη πλάνη να νομίζεις ότι με την προσπάθειά σου μπορείς να αλλάξεις έναν άνθρωπο. Ποτέ. Με τη ζωή σου, μπορεί. Με την προσπάθεια, με την ομιλία, την αντίθεση και όλα αυτά, ποτέ, ή πάρα πολύ σπάνια. Η αλλαγή, θα γίνει όταν έρθει η ώρα του Θεού. Εάν εσύ αλλάξεις τον εαυτό σου και γίνεις το ζωντανό παράδειγμα αυτού που θέλεις ν’ αλλάξεις, το ιδεώδες του, και σε δει ευτυχισμένη, τότε θ’ αλλάξει. Όταν προσεύχεται κανείς για έναν άνθρωπο, αυτό είναι εντάξει. Αλλά, όταν προσπαθεί να τον αλλάξει, όχι. Αυτό είναι μόνο στο Χέρι του Θεού. "

(Γαβριηλίας Μοναχής. 
Ασκητική της Αγάπης , Εκδ. Επτάλοφος. Σελ. 181)

"Είναι καλύτερα να δίνης στον άλλον να καταλαβαίνει που φταίει, εφόσον το ζητήση, και να χτυπά μόνος του τον παλαιό του άνθρωπο, γιατί έτσι πονά λιγώτερο. Βλέπεις, κι ένα παιδάκι, όταν πέση μόνο του και χτυπήση, κλαίει λιγώτερο απ' ό,τι κλαίει, αν πέση, γιατί το έσπρωξε ένα άλλο παιδί. Για να πη κανείς στον άλλον να κάνη κάτι, πρέπει αυτός που θα το ακούση να είναι ταπεινός και αυτός που θα το πη να είναι δέκα φορές πιο ταπεινός και να προσπαθή να το εφαρμόζη αυτό που θα πη. Θα κάνω ενάμισι εγώ, για να πω στον άλλον να κάνη ένα, και πάλι θα σκεφθώ αν το πω. "
.(γέροντας Παϊσιος
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ , Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΩΣ )
.

"Αν θέλεις να διορθώσεις κάποιον από τα σφάλματά του, μη νομίσεις ότι τον διορθώνεις με τη δική σου δύναμη. Προσευχήσου στο Θεό, τον «ετάζοντα καρδίας και νεφρούς» με όλη σου την ψυχή, να φωτίσει ο Ίδιος την καρδιά εκείνου του ανθρώπου. Αν ο Κύριος δει ότι πράγματι προσεύχεσαι από τα βάθη της καρδιάς σου, θα πραγματοποιήσει οπωσδήποτε την επιθυμία σου. Και εσύ, βλέποντας να εκπληρώνεται η επιθυμία σου από τη Θεία Χάρη, θα αναφωνήσεις ότι αυτή η θαυμάσια αλλαγή δεν ήταν δικό σου έργο αλλά της «δεξιάς του Υψίστου». "

( Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης. Η εν Χριστώ ζωή μου. Εκδ, Αστήρ )

Γυναίκα πιστή αλλοίωσε τον άνδρα της.


Μία ευλαβέστατη γυναίκα είχε άνδρα άσωτο, βλάσφημο και αυταρχικό.
Ή ίδια δυσκολευόταν ως σύζυγος αλλά έκανε πολλή υπομονή. Δεν ζήτησε σαν διέξοδο τον χωρισμό ούτε ανταπέδιδε όσα της έκανε ό δύστροπος σύζυγος της. Έκανε τάμα στην Παναγία να φορέσει σ' όλη της την ζωή μαύρα, αρκεί να φώτιση τον άνδρα της να έρθει στον δρόμο του Θεού.
Προσευχόταν συνεχώς και νήστευε για την μετάνοια του συζύγου της. Και ό φιλάνθρωπος Κύριος, «ό ποιών τον θέλημα των φοβούμενων Αυτόν και της δεήσεως αυτών επακούων», φώτισε τον άσωτο και έγινε υπόδειγμα καλού χριστιανού.
Μετανόησε, εξομολογήθηκε, έκοψε τα πάθη του και τώρα δεν λείπει από την Εκκλησία. Κάθε χρόνο πηγαίνει για σαράντα ημέρες και εργάζεται χωρίς αμοιβή σε μοναστήρια. Είναι γεμάτος φλόγα και ζήλο για τον Χριστό.
Λέει συχνά: «Τώρα πού γνώρισα τον Χριστό, να μου πουν να βάλω τον κεφάλι μου να μου τον κόψουν για την αγάπη του Χριστού, τον κάνω με όλη μου την καρδιά».

ΒΙΒΛ. ΑΣΚΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.

Άδειες ψυχές


«Είμαι ένας τενεκές. Αισθάνομαι σαν ένα κονσερβοκούτι άχρηστο, πού είναι πεταμένο στο σκουπιδότοπο», έλεγε ο Γέροντας Παΐσιος στους επισκέπτες, πού ήθελαν να τον επαινέσουν.

Και διευκρίνιζε: «Το κονσερβοκούτι, όταν πέφτουν πάνω του οι ακτίνες του ήλιου, λάμπει και νομίζουν μερικοί ότι είναι σπουδαίο κι έχει αξία».

Ό Γέροντας ήταν έξυπνος και διακρινόταν για την ευστροφία του νου του. Έδινε πάντα την κατάλληλη απάντηση στις ερωτήσεις, πού του έκαναν. Στους άσχετους μιλούσε με παραβολικό τρόπο, για να τούς προβληματίζει.

Κάποτε έφτασε στο καλύβι του Γέροντα ένας κοσμικός, πού δεν γνώριζε από μοναχισμό. Έτυχε να μη υπάρχουν άλλοι επισκέπτες. Κάθισε στο πεζουλάκι και παρατηρούσε τα πάντα με περιέργεια. Ό Γέροντας είχε μπει μέσα στο κελί, για να του ετοιμάσει το κέρασμα. Σε λίγο του έφερε το λουκούμι και το νερό και του είπε:

-Από πού μας έρχεσαι, αδελφέ; Από τη Θεσσαλία, παπά Πώς τα βλέπεις εδώ στο Άγιον Όρος τα πράγματα; 
-Έχει ωραία φύση και ωραίες ακρογιαλιές. Τα ζηλεύω αυτά. Εσύ, όμως, τι κάνεις εδώ μέρα νύχτα; Δεν βλέπω ν' απασχολείσαι με κάτι.

Ό Γέροντας χαμογέλασε και θέλησε να του διορθώσει το λογισμό. 
Βλέπεις τούτες τις πλαγιές, που είναι γεμάτες λουλούδια και μοσχοβολάει ό τόπος; Εγώ τις περιποιούμαι. "Όλη τη μέρα κουβαλάω νερό και ποτίζω τα λουλούδια Τι τραβάω ο καημένος! 'Αλλά και όλο το βράδυ δουλεύω. Ανάβω τα καντήλια των αστεριών, πού είναι τόσα πολλά τρέχω εδώ κι εκεί να προλάβω. στο ένα ρίχνω λάδι, στο άλλο αλλάζω φιτίλι, στο άλλο δυναμώνω τη φλόγα Και τα προλαβαίνω όλα κουράζομαι, βέβαια, πολύ.

Ό επισκέπτης άκουγε το Γέροντα με προσοχή, αλλά δεν μπορούσε να κατανοήσει τον παραβολικό του λόγο. Τα είχε χαμένα. Ήπιε και το υπόλοιπο νερό, πού είχε το κύπελλο, σηκώθηκε αμήχανα, έδωσε στο Γέροντα το χέρι του κάπως μουδιασμένα και ξεκίνησε να φύγει.

-Στη ευχή της Παναγίας! του είπε ο Γέροντας. Την άλλη φορά ίσως να μη έχω πολλή δουλειά και να μπορέσουμε να μιλήσουμε. Ευχαριστώ πολύ είπε ο επισκέπτης και πήρε το κατηφορικό μονοπάτι για το μοναστήρι των Ιβήρων. 
στο μυαλό του τριβέλιζαν τα δυσεξήγητα λόγια του Ασκητή. Ήθελε κάποιες διευκρινίσεις, άλλα δεν τόλμησε να τις ζητήσει. «Ας είναι», σκέφθηκε. «Ίσως την άλλη φορά μπορέσω να εξηγήσω-μερικά πράγματα» και συνέχισε την οδοιπορία του. 
Ό Γέροντας μπήκε στο κελί του και άρχισε να τακτοποιεί μερικά πράγματα Ετοίμασε κάτι για φαγητό και κάθισε λίγο να ξεκουραστεί. Αισθανόταν εκείνη τη μέρα εξάντληση. 'Αργά το απόγευμα ήρθε στο καλύβι του ένας σωματώδης άνθρωπος, πού είχε αγρία όψη. Καθόταν έξω απ' το σύρμα και παρακολουθούσε. Σε λίγο φάνηκε μια παρέα, ή οποία μπήκε μέσα και κάθισε στα άσκιστα κούτσουρα. Εκείνος ακολούθησε και κάθισε παρατηρώντας Φαινόταν ότι είχε εσωτερικό βρασμό. Ήταν ανεκδήλωτος. Περίμενε φαίνεται την κατάλληλη στιγμή. Ό Γέροντας κέρασε κι αυτόν, χωρίς να του μιλήσει ιδιαίτερα Μετά, απευθυνόμενος στα παιδιά της παρέας, είπε: 
-Βρε, μόνο για παρελάσεις είστε. Δεν έχετε την παλικαριά για μάχες. Εμείς οι Χριστιανοί έχουμε το Χριστό, πού θυσιάστηκε. Έχουμε την Ορθοδοξία και τους Μάρτυρες. Πολύ αίμα χύθηκε για την πίστη.

-Γέροντα, μας βλέπετε ακατάλληλους για μάχες; είπε ένας απ' την παρέα. 
Δεν λέω αυτό. Αλλά χρειάζεται τόνωση και αποφασιστικότητα. Αν δεν είχαν πέσει οι Μάρτυρες, ποιος ξέρει τι θα ήμασταν εμείς σήμερα; 

Άλλη παρέα νέων φάνηκε στο σύρμα Οι νέοι σηκώθηκαν και κάθισαν εκείνοι. Κόσμος έφευγε και κόσμος ερχόταν. Ό μοναχικός επισκέπτης παρέμενε στη θέση του βλοσυρός. Ό Γέροντας του έριχνε μερικές ματιές, αλλά δεν του έλεγε τίποτα. Η παρουσία του, όμως, τον κούραζε. Κάτι συνέβαινε μ' αυτόν. Ό ήλιος είχε κρυφτεί και είχαν φύγει και οι τελευταίοι επισκέπτες. Ό Γέροντας ανήσυχος τον πλησίασε και του είπε:

-Νύχτωσε τώρα Πού θα πάς; 
-Δεν με απασχολεί το θέμα, απάντησε με θράσος εκείνοςΑπασχολεί, όμως, εμένα. Άντε κάπου να πάς, να κλείσω κι εγώ. 
Εκείνη τη στιγμή ό φοβερός επισκέπτης, φύσηξε δυνατά, πετάχτηκε πάνω και άρπαξε το Γέροντα άπ' το λαιμό, λέγοντας του: 
-Έ, βρε συ με τους θεούς σου. 
Κι έσφιξε με τα χέρια του το λαιμό του Γέροντα, ο οποίος αντέδρασε αμέσως και τινάχτηκε μόνος του μερικά βήματα πιο κει και με δυνατή φωνή του είπε:

-Για ποιους θεούς μιλάς, βρε αθεόφοβε; Εγώ λατρεύω τον ένα Τριαδικό Θεό. Άντε, φύγε από εδώ! 
Ο Γέροντας ξαναμμένος τον πλησίασε απότομα και τον έσπρωξε. Ο μικρός Δαβίδ χτύπησε το Γολιάθ. Εκείνος τα `χάσε. Τραντάχτηκε, έχασε την ισορροπία του και σωριάστηκε κάτω. Μαζεύτηκε κουβάρι κι έπαιρνε πυκνές και βαθιές ανάσες. Όταν συνήλθε κάπως, σηκώθηκε κι εξαφανίστηκε απ' την αυλή. Έφυγε καταντροπιασμένος.

Ο Γέροντας γνώριζε πολύ καλά ότι ανάμεσα στους ανθρώπους, πού τον επισκέπτονταν υπήρχαν και κακοί, οι οποίοι σχεδίαζαν την εξόντωση του. Κάποτε ήρθε στο Γέροντα ή πληροφορία ότι στις Καρυές είχαν φτάσει τρεις άθεοι, πού θα κατέβαιναν στην Παναγούδα, για να του επιτεθούν. Το βράδυ εκείνης της μέρας, πού διαδόθηκε ή κακή πληροφορία, ο Γέροντας ήταν εκνευρισμένος. Δεν πίστευε ότι υπάρχουν άνθρωποι, πού θέλουν να τον κακοποιήσουν. Ωστόσο περίμενε να δει τι θα γίνει. Όταν το σκοτάδι είχε καλύψει τα πάντα κι επικρατούσε ησυχία στη γύρω περιοχή, ο Γέροντας δοξολογούσε το Θεό. Περί τις 10 άκουσε ένα κουδουνάκι, απ' αυτά, πού έχουν τα σκυλιά Κατάλαβε ότι κάποιοι είχαν πλησιάσει. Τράβηξε το μπερντέ απ' το παράθυρο και είδε τρία γεροδεμένα παλικάρια να στέκονται στο σύρμα. Πήρε το φακό, έκανε το σταυρό του και άνοιξε την πόρτα. Έριξε το φως πάνω τους για να τους δει καλύτερα.

-Άνοιξε, ρε Παππού, του φώναξαν εκείνοι. 
-Τι θέλετε τέτοια ώρα; Δεν έχετε λίγο μυαλό; θα σας θεωρήσουν υπόπτους. Δεν έχω όρεξη για κουβέντες, τους είπε ό Γέροντας. 
-Θα έρθουμε αύριο να σε δούμε, είπαν οι τρεις νυχτερινοί επισκέπτες κι έφυγαν.

Ο Γέροντας τούς παρακολουθούσε. Το φως του φακού τους σταμάτησε, γεγονός πού του προκάλεσε πρόσθετη ανησυχία Πίστευε ότι δεν θα έφευγαν, αλλά σε λίγο θα γύριζαν απειλητικοί. Μπήκε μέσα στο κελί, έβαλε το μοναχικό του σχήμα, φόρεσε το ράσο του και περίμενε. Ήταν έτοιμος να υποφέρει για χάρη του Χριστού. Στην καρδιά του είχε γλυκιά γαλήνη.

Οι τρεις νεαροί είχαν απομακρυνθεί περί τα πενήντα μέτρα απ' το καλύβι και κάθονταν σκεφτικοί και αμίλητοι. Έβλεπαν ότι το σχέδιο τους δεν ήταν σωστό, αφού ο Γέροντας ποτέ δεν είχε βλάψει κάποιον. Αργά τα μεσάνυχτα, έφτασαν σ' ένα πανδοχείο των Καρυών και κοιμήθηκαν. Την άλλη μέρα έφυγαν απ' το Όρος νιώθοντας την ψυχή τους αδεία.

Δρόμος Σωτηρίας ... η Ταπείνωση !


 "Ο πιο σίγουρος δρόμος προς τη βασίλεια των ουρανών είναι η ταπείνωση !
Όταν αυτή ριζώσει στη ψυχή, θα φέρει όλες τις άλλες αρετές και την ελπίδα της σωτηρίας.

«Δεν έχω ταπείνωση και αγάπη», γράφετε।
Αφού δεν έχετε ταπείνωση και αγάπη, δεν έχετε τίποτα। Καθετί πνευματικό γεννιέται και αναπτύσσεται μαζί μ’ αυτές।

Ταπείνωση θ’ αποκτήσετε κάνοντας έργα ταπεινά, σηκώνοντας αγόγγυστα κάθε προσβολή και περιφρόνηση, βάζοντας τον εαυτό σας κάτω απ’ όλους τους ανθρώπους, καλλιεργώντας μέσα σας την αυτομεμψία και αυτοεξουθένωση.

Αγάπη θ’ αποκτήσετε κάνοντας εργα αγάπης। Αυτά αρχικά απαιτούν την άσκηση βίας στη ψυχή, με τον καιρό όμως γίνονται δίχως δυσκολία, με προθυμία και ευχαρίστηση। Πρέπει να ξέρετε, πάντως, πως η αγάπη αυξάνεται φυσικά και αβίαστα μαζί με την ταπείνωση। Γιατί οσο μειώνεται ο εγωισμός μας, τόσο φουντώνει η φλόγα της αγάπης μας στο Θεό και τον πλησίον. Αγάπη και ταπείνωση περπατάνε χέρι χέρι ! "

Απόσπασμα από το βιβλίο " Χειραγωγία στην πνευματική ζωή ", του Αγίου Θεοφάνους τοε Εγκλείστου, Ιεράς Μονής Παρακλήτου , έκδοση ε΄.

Οἱ Ἁγίες Ριψιμία (ἡ Ριψίμη), Γαϊανὴ καὶ Ἄλλες 32 Παρθενομάρτυρες


Ἡ Ἁγία Ριψιμία ἦταν ὄμορφη στὸ σῶμα καὶ σεμνὴ στὸ ἦθος. Ἐπειδὴ δὲν δέχτηκε τὴν πρόταση τοῦ Διοκλητιανοῦ νὰ γίνει γυναῖκα του, κατέφυγε μαζὶ μὲ τὴν Γαϊανὴ ποὺ ἦταν καθηγουμένη τῆς Ριψιμίας, στὴν Ἀρμενία.
Ὁ βασιλιὰς τῆς Ἀρμενίας ἄκουσε γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τῆς Ριψιμίας καὶ θέλησε καὶ αὐτὸς νὰ τὴν κάνει γυναῖκα του. Ὅταν ἐκείνη ἀρνήθηκε, διέταξε νὰ τὴν βροῦν καὶ νὰ τὴ συλλάβουν. Οἱ στρατιῶτες του τὴν βρῆκαν στὰ μέρη τοῦ Ἀραρὰτ ποὺ κρυβόταν, καὶ ἀφοῦ τῆς ἔβγαλαν τὰ μάτια, τῆς ἔκοψαν τὴν γλῶσσα καὶ τὴν ἔκοψαν κομμάτια.
Μαζί της μαρτύρησαν φρικτὰ ἡ γερόντισσα Γαϊανή, καθὼς καὶ 32 Παρθενομάρτυρες ποὺ κρύβονταν μαζί τους σ’ ἐκεῖνα τὰ μέρη.
Ἄλλοι ἀναφέρουν ὅτι, μαζὶ μὲ τὶς Ἁγίες αὐτὲς μαρτύρησαν καὶ 70 ἄνδρες.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Ἐπίσκοπος Μεγάλης Ἀρμενίας


Ἔζησε καὶ μαρτύρησε ἐπὶ αὐτοκρατορίας Διοκλητιανοῦ.
Ἦταν γιὸς τοῦ Ἀνάκ, ὁ ὁποῖος ἦταν συγγενὴς τοῦ βασιλιὰ τῆς Ἀρμενίας Κουσαρῶ. Ὁ πατέρας τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς ὑπεύθυνους γιὰ τὴ δολοφονία τοῦ βασιλιὰ τῆς Ἀρμενίας. Οἱ Ἀρμένιοι γιὰ νὰ ἐκδικηθοῦν σκότωσαν τὸν Ἀνὰκ καὶ τὴν οἰκογένειά του, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Γρηγόριο καὶ ἕναν ἀδελφό του. Μετὰ ἀπὸ χρόνια ὁ γιὸς τοῦ Κουσαρῶ, ὁ Τηριδάτης, συνέλαβε τὸν Γρηγόριο ἐπειδὴ ἦταν χριστιανὸς καὶ τὸν βασάνισε σκληρά. Ὅταν δὲ ἔμαθε ὅτι πρόκειται γιὰ τὸ γιὸ τοῦ Ἀνάκ, ὁ ὁποῖος εὐθυνόταν γιὰ τὴ δολοφονία τοῦ πατέρα του, διέταξε νὰ τὸν ρίξουν σὲ λάκκο μὲ φίδια καὶ ἄλλα ἑρπετά. Ὁ Γρηγόριος ὄχι μόνο δὲν ἔπαθε τίποτα ἀλλὰ ἐπέζησε γιὰ 15 χρόνια τρεφόμενος μὲ τὸ ψωμὶ ποὺ τοῦ πήγαινε κρυφὰ μιὰ χήρα.
Κάποια στιγμὴ ὁ Τηριδάτης παραφρόνησε. Ἡ ἀδελφή τοῦ βασιλιὰ ἄκουσε μία μέρα φωνή, ἡ ὁποία τῆς ἔλεγε πὼς ἂν ἤθελε νὰ θεραπευτεῖ ὁ ἀδελφός της θὰ ἔπρεπε νὰ ἐλευθερώσουν τὸν Γρηγόριο. Πράγματι ὅταν βγῆκε ἀπὸ τὸν λάκκο ὁ Ἅγιος θεράπευσε τὸν βασιλιά.
Ἐξεδήμησε εἰς Κύριον ἐν εἰρήνῃ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τῇ γεωργίᾳ, ἐνεούργησας, βροτῶν καρδίας, κατασπείρας τὴν τοῦ Λόγου ἐπίγνωσιν, καὶ λαμπρυνθεὶς μαρτυρίου τοῖς στίγμασιν, ἱεραρχίᾳ Γρηγόριε ἔφανας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Τὸν εὐκλεῆ καὶ Ἱεράρχην ἅπαντες, ὡς Ἀθλητὴν τῆς ἀληθείας σήμερον, οἱ πιστοὶ θείοις ἐν ᾄσμασι, καὶ ὑμνῳδίαις εὐφημήσωμεν, Γρηγόριον ποιμένα, καὶ διδάσκαλον, τὸν ἔκλαμπρον φωστῆρα καὶ παγκόσμιον· Χριστῷ γὰρ πρεσβεύει, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

Μεγαλυνάριον.
Γρήγορος τοῖς τρόποις ἀναδειχθείς, πρὸς θεογνωσίας, διεγείρεις τὸν φωτισμόν, τοὺς τῇ δυσσεβείᾳ, ὑπνώττοντας ἀθλίως,  Γρηγόριε τρισμάκαρ, ἀξιοθαύμαστε.